pH skóry to pojęcie, które z jednej strony tak wiele mówi o kondycji naskórka, a z drugiej, choć promowane przez producentów kosmetyków, jest tak naprawdę słabo zrozumiane przez odbiorców. Czym jest to osławione prawidłowe pH skóry? Jak je sprawdzić i jak osiągnąć i/lub zachować idealny odczyn skóry?
Spis treści:
- pH skóry – co to jest?
1.1. Jakie pH ma skóra twarzy?
1.2. Jakie jest pH skóry głowy?
1.3. Jak przywrócić prawidłowe pH skóry głowy? - Jak sprawdzić pH skóry?
2.1. Co się dzieje, gdy pH skóry jest za niskie lub za wysokie?
2.2. Czynniki zaburzające prawidłowe pH skóry - Jak obniżyć pH skóry? Właściwa pielęgnacja
3.1. Oczyszczanie
3.2. Tonizacja
3.3. Nawilżanie
Polecane produkty:
pH skóry – co to jest?
Termin pH wprowadził do użycia w 1909 roku duński biochemik Søren Sørensen. Według definicji pH jest ujemnym logarytmem stężenia jonów wodorowych. Przekładając to na język bardziej zrozumiały, jest to miara stopnia kwasowości roztworów wodnych (ale także odnosi się to do skóry czy kosmetyków). Ten parametr niesie za sobą informacje o odczynie kwasowo-zasadowym. Wysokość pH mierzmy na 14-stopniowej skali – od 0 do 14. Pozycje od 0 do 7 klasyfikuje się jako kwaśne pH. Od 7 do 14 jako pH zasadowe. Wartość 7 określana jest jako neutralna lub obojętna i z taką właśnie się rodzimy.
Odczyn 7 posiada woda. Powyżej 7 roztwory, w tym skóra czy kosmetyki (np. mydło), w których również znajduje się woda, są zasadowe. Od 0 do 7 mamy natomiast do czynienia z roztworami kwaśnymi, np. herbata czy kawa.
W okresie dojrzewania wartość odczynu zmniejsza się, natomiast z wiekiem, gdy spowalnia produkcja kolagenu i elastyny, pH skóry niestety wzrasta. Idealne pH skóry człowieka wynosi mniej więcej 5,5. Mężczyźni przeważnie mają niższy odczyn skóry niż kobiety.
Prawidłowe pH skóry twarzy, ale również całego ciała, pozwala utrzymać skórę w dobrej kondycji. Lekko kwaśny odczyn płaszcza ochronnego skóry jest najlepszą tarczą obronną przez rozwojem bakterii chorobotwórczych, które najchętniej namnażają się właśnie w środowisku alkalicznym, czyli zasadowym, natomiast w kwaśnym nie czują się dobrze.
Jakie pH ma skóra twarzy?
Odczyn pH skóry zdrowej na jej powierzchni wynosi mniej więcej 5,5, więc jest lekko kwaśny. Prawidłowe pH lub inaczej fizjologiczne powinno oscylować pomiędzy 4 a 6, a dokładniej 4,7 a 5,6. PUmiarkowanie kwaśne pH jest zatem najkorzystniejsze dla naszej skóry.
Warto wiedzieć, że różne partie ciała posiadają odmienne pH. Skóra pod pachami i w pachwinach ma wyższe pH i wynosi ok. 6,5, co oznacza, że jest kwasowe.
Pomimo tego że znamy wysokość prawidłowego odczynu pH w różnych miejscach naszego ciała, to jego wartość nie jest stała i może się zmieniać wraz z wiekiem, pod wpływem czynników atmosferycznych, stosowanych kosmetyków, diety.
Każdy rodzaj skóry również posiada charakterystyczny dla siebie stopień pH.
- skóra sucha – pH jest zasadowe, czyli zbyt wysokie. Skóra jest narażona na infekcje spowodowane rozwojem patogenów, m.in. grzybów. Jest przesuszona i zaczerwieniona, a jej warstwa hydrolipidowa jest cienka i naruszona.
- skóra tłusta i mieszana – pH jest kwaśne, czy zbyt niskie, co skutkuje nadprodukcją sebum i pojawieniem się zaskórników, innych zmian skórnych, rozszerzonych porów i nadmiernym błyszczeniem się skóry.
Zmagasz się z suchą i wrażliwą skórą? Sprawdź, jak ją pielęgnować – skóra reaktywna
Jakie jest pH skóry głowy?
Naturalne i prawidłowe pH skóry głowy wynosi 5,5, czyli jest lekko kwaśne. Jeżeli chodzi o włosy, to zdrowa łodyga włosa ma niższe pH niż skóra głowy. Nadal jednak na skali jest ono kwaśne, ponieważ wynosi 3,6, więc ostatecznie powinniśmy poszukiwać kosmetyków do pielęgnacji włosów i skóry głowy z tej samej, „kwaśnej” kategorii.
Znając odczyn skalpu, po pierwsze mamy większą świadomość tego, jakie kosmetyki powinniśmy dobrać do pielęgnacji włosów i skóry głowy, a po drugie wiemy, jak unikać zaburzenia równowagi kwasowo-zasadowej. Rozregulowanie balansu pomiędzy zasadami a kwasami podczas pielęgnacji skóry głowy sprawia, że zaczynamy borykać się ze swędzeniem i podrażnieniem skalpu. Często towarzyszy temu również suchość skóry, łupież, a nawet wypadanie włosów.
Jak przywrócić prawidłowe pH skóry głowy?
Najprostszym sposobem jest oczywiście świadoma pielęgnacja, czyli stosowanie kosmetyków, które zadbają o optymalny odczyn skóry. Największą uwagę należy zwrócić na szampony do włosów, bo to one właśnie mają najdłuższą styczność ze skórą głowy. Unikajmy zatem szamponów, które mają zbyt wysokie pH, czyli takie z SLS, SLES, ponieważ to detergenty alkalizujące. Wybierajmy produkty do mycia włosów i skóry głowy, które bazują na delikatniejszych substancjach myjących i zawierają naturalne oleje oraz ekstrakty roślinne. Możemy również wybierać produktu o neutralnym pH 7, czyli takie, które nie zawierają silnych detergentów, a jedynie syndety, czyli środki bez mydła, które jest zasadowe.
Jak sprawdzić pH skóry?
Badanie pH skóry odbywa się przy pomocy pehametru. Można je wykonać w gabinetach dermatologicznych. Jest bezbolesne i polega na przyłożeniu do skóry elektrody w szklanej sondzie. Jeżeli chcemy sprawdzić pH swojego kosmetyku, kupmy paski lakmusowe i skalę pH. W zależności od koloru, na który zabarwi się pasek, odczytamy odpowiednią wartość odczynu.
Domowy sposób polega na ocenie wyglądu skóry twarzy. Nie jest to dokładna metoda, ale może dać nam pogląd na wartość pH. Jeżeli nasza cera jest gładka i miękka pod palcami, elastyczna, bez suchych skórek, nawilżona, to gołym okiem widać, że nasze pH jest prawidłowe. Przy zaburzonym, zbyt wysokim odczynie, na pewno zauważymy zmiany w jakości naszej skóry. Pojawią się suche miejsca, podrażnienia, zaczerwienienia. Skóra może być szorstka i niejednolita. Mogą pojawić się zmiany trądzikowe, wypryski, alergie.
Czy wiesz, że…
lakmus to jeden ze wskaźników pH. Być może niewielu z was wie, że jest to naturalny produkt, obecny w wielu gatunkach porostów, występujących u wybrzeży Morza Śródziemnego i Oceanu Atlantyckiego. Jego najpopularniejszym zastosowaniem są paski bibuły, nazywane papierkami lakmusowymi, które przybierają odpowiednią barwę w zależności od rodzaju roztworu, którym zostały nasączone. I tak – roztwory o odczynie kwasowym farbują papierek na czerwono, a te o odczynie zasadowym – na niebiesko. Skala zmiany barwy, w jakiej operuje lakmus, to pH 5 – 8. Za umiejętność zmiany barwy lakmusu odpowiadają składniki zawierające chromofor 7-hydroksyfenoksazonowy.
Wskaźniki kwasowości to substancje chemiczne, których kolor jest zależny od pH roztworu. Do pozostałych często wykorzystywanych wskaźników kwasowości, należą:
- błękit tymolowy, błękit bromotymolowy,
- błękit metylenowy,
- czerwień metylowa,
- fenoloftaleina,
- oranż metylowy.
Co się dzieje, gdy pH skóry jest za niskie lub za wysokie?
Prawidłowe pH skóry twarzy jest niezbędne dla jej zdrowia. Przekroczenie optymalnej granicy, czyli 4,7 – 5,6, zarówno w dół, jak i w górę, niesie za sobą ryzyko pogorszenia się stanu naszej cery. Zbyt kwaśny lub zbyt zasadowy odczyn skóry przyczynia się do pogorszenia jej funkcji ochronnych. Za niskie pH, czyli zbyt kwaśne, powoduje nadprodukcję sebum, która sprzyja nadmiernemu błyszczeniu się skóry, pojawieniu się rozszerzonych porów i zaskórników. W przypadku zbyt wysokiego pH, czyli zbyt zasadowego, procesy fizjologiczne zachodzące w głębi skóry również zostają zaburzone, ale w drugą stronę, czyli cera staje się przesuszona, reaktywna, z tendencją do podrażnień i zaczerwienień.
Rosnące pH sprzyja aktywności enzymów odpowiedzialnych za złuszczanie się skóry, dlatego nadmierne stosowanie kosmetyków zasadowych, silnie złuszczających, wysuszających, o działaniu antybakteryjnym i mocno matujących powoduje często zaostrzenie się zmian trądzikowych, podrażnienie i swędzenie skóry.
Zaburzone pH skóry twarzy wpływa również na mikrobiom skóry, czyli naszą tarczę ochronną, składającą się z drobnoustrojów. Za wysoki lub za niski odczyn skóry przyczynia się do osłabienia naturalnej mikroflory skóry, co może prowadzić do rozwoju chorobotwórczych mikroorganizmów, takich jak bakterie, wirusy i grzyby.
Odczyn naszej skóry jest zmienny i wpływają na niego liczne czynniki zewnętrzne. Oto niektóre z nich.
Czynniki zaburzające prawidłowe pH skóry:
- silne detergenty w kosmetykach myjących,
- kosmetyki antybakteryjne, wysuszające,
- promieniowanie UVA i UVB,
- zmiany trądzikowe,
- nadmierne wydzielane sebum,
- pot,
- smog,
- zmiany temperatur, wilgotności,
- stres.
Możemy mieć na nie wpływ, wykonując poszczególne kroki pielęgnacyjne i stosując podczas codziennej rutyny odpowiednie dla naszego typu skóry kosmetyki. Liczy się także zdrowa dieta, bogata w nienasycone kwasy tłuszczowe omega, witaminy i minerały, ograniczająca cukier, używki i żywność wysokoprzetworzoną.
Jak obniżyć pH skóry? Właściwa pielęgnacja
Jak przywrócić prawidłowe pH skóry twarzy? Należy je obniżyć. Jak to zrobić? W celu wyrównania pH skóry najlepiej sprawdzają się kosmetyki typu tonik. Tonik wyrównujący pH skóry to preparat, który warto stosować w swojej codziennej rutynie urodowej. Choć niektórzy uważają, że nie jest niezbędny w pielęgnacji, my stoimy na stanowisku podtrzymującym jego istotną rolę w procesie regeneracji naskórka poprzez przywrócenie odpowiedniej równowagi pH. Niskie pH skóry chroni ją przed podrażnieniami, łuszczeniem się, a nawet przed rozwojem bakterii wywołujących trądzik, ponieważ te najlepiej namnażają się w środowisku alkalicznym.
Ale zanim napiszemy o właściwościach toników – sprzymierzeńców prawidłowego pH – opiszemy trzy podstawowe etapy pielęgnacji skóry. Są to najbardziej bazowe elementy pielęgnacyjne, które można rozszerzać o kolejne kroki, jednak taka podstawa programowa w pielęgnacji jest ważna, jeżeli chcemy zadbać o skórę i dopiero rozpoczynamy swoją drogę ku świadomej pielęgnacji. Warto nauczyć się prostej pielęgnacji. Podstawowa zasada mówi o tym, że należy stosować kosmetyki przeznaczone do naszego typu cery.
Jak dobrać odpowiednie kosmetyki? Dowiedz się, jak rozpoznać typ cery
W dobie łatwo dostępnych informacji na temat prawidłowej pielęgnacji raczej jesteśmy już świadome tego, aby do oczyszczania skóry twarzy nie używać mydła, które jest silne zasadowe i zaburza równowagę kwasowo-zasadową. Jego stosowanie prowadzi do nadmiernego przesuszenia naskórka, który zaczyna się łuszczyć i swędzieć. Do mycia i demakijażu należy wybierać kosmetyki delikatne, bazujące na olejach i łagodnych detergentach, typu: Coco Glucoside, Lauryl Glucoside, Decyl Glucoside, Cocamidopropyl Betaine.
Dwuetapowe oczyszczanie twarzy to dobry nawyk, który sprzyja zdrowiu skóry. W pierwszym etapie warto wprowadzić oleje do zmywania makijażu. Mogą to być nie tylko czyste oleje, ale również olejki myjące (hydrofilne), które są łatwiejsze w obsłudze, ponieważ dobrze emulgują i łatwiej je zmyć. Można również wypróbować balsamy do demakijażu lub płyny micelarne. W drugim etapie sięgajmy po łagodne żele oczyszczające czy pianki do mycia twarzy.
Sprawdź: Nacomi Vegan Magic Dust Cleasing Powder pyłek oczyszczająco-rozświetlający (20 g)
Tonik wyrównujący pH skóry. Toniki do twarzy to preparaty na bazie wody i innych składników, takich jak: ekstrakty roślinne, witaminy, minerały, oleje, trehaloza, gliceryna, kwas hialuronowy. Stosujemy je na drugim etapie pielęgnacji, aby przywrócić skórze neutralne pH. Zadaniem toniku jest również wzmocnienie skóry, nawilżenie i odżywienie. Dodatkowo ten popularny kosmetyk łagodzi podrażnienia, usuwa uczucie napięcia skóry po oczyszczaniu, zmiękcza naskórek, przygotowując go do przyjęcia substancji aktywnych znajdujących się w serach i kremach. Zapewnia skórze optymalną równowagę kwasowo-zasadową. Przynosi ukojenie i odświeżenie.
Jakie pH powinien mieć tonik? Zdecydowana większość toników posiada pH między 5 a 6. Aby toniki do twarzy przyniosły jak najlepsze efekty, wybierajmy te, które nie zawierają wysuszającego alkoholu denaturowego (INCI: Alcohol Denat), czy substancji powierzchniowo czynnych (czyli takich, które znajdziemy w kosmetykach do mycia skóry), które sprawiają, że taki produkt należy po użyciu zmyć wodą, a wtedy całe jego dobroczynne działanie zostanie zaprzepaszczone.
Sprawdź: Uzdrovisco roślinnie aktywny tonik-esencja bezwacikowy na ładną cerę (150 ml)
Gdy skóra jest czysta i stoniozwana niezbędne jest domknięcie pielęgnacji i zatrzymanie wody w skórze. Na tym etapie sięgamy po sera do twarzy, np. z witaminą C, która działa antyoksydacyjnie i rozjaśniająco na przebarwienia. Po nałożeniu serum do twarzy zamykamy pielęgnację kremem na dzień lub na noc, dopasowanym do naszej skóry. Dla dobra swojej skóry stosujmy również przez cały rok kremy do twarzy z filtrem SPF 50.
Zachowanie równowagi pH to jeden z ważniejszych czynników, o który powinniśmy się zatroszczyć podczas codziennej pielęgnacji skóry. Na nic zdadzą się kosmetyki z półki premium, jeżeli nasza skóra będzie miała zbyt niski lub zbyt wysoki odczyn pH. Naturalne pH skóry powinno być lekko kwaśne. Jeżeli sądzisz, że masz pecha w pielęgnacji, bo mimo licznych kosmetyków i dobrze ułożonej rutyny cera nie wygląda dobrze, sprawdź, jakie pH mają produkty, których używasz i wyprowadź swoją skórę na neutralny poziom 5,5.
Polecane produkty:
Źródła:
Lakmus, w: wikipedia,pl, dostępny: https://pl.wikipedia.org/wiki/Lakmus, dostęp 27.09.2022
Skala pH, w: wikipedia.pl, dostępny: https://pl.wikipedia.org/wiki/Skala_pH, dostęp 27.09.2022
Równowaga kwasowo-zasadowa. Jak utrzymać odpowiednie pH skóry, w: biotechnologia.pl, dostępny: https://biotechnologia.pl/kosmetologia/rownowaga-kwasowo-zasadowa-jak-utrzymac-odpowiednie-ph-skory,16124, dostęp 27.09.2022