Pasty do butów to produkty, które pomagają utrzymać obuwie w dobrej kondycji. Na rynku dostępnych jest wiele produktów, które pasują do danego rodzaju butów. Producenci stosują coraz to nowsze receptury past, które pomagają kompleksowo zadbać o skórę i syntetyczne materiały.
Historia pasty do butów – jak impregnowano skórę?
Można śmiało powiedzieć, że historia tego preparatu zaczyna się już w średniowieczu. To właśnie wtedy zaczęto do zmiękczania i impregnowania produktów ze skóry stosować m.in tłuszcz garbarski. Był to produkt tworzony na bazie wosku, oleju, popiołu i łoju. W XVIII wieku "błyszcząca skóra" była bardzo popularna i wiadome było, że do uzyskania takiego efektu potrzebne są specjalne preparaty. W tamtym okresie najczęściej używano środków domowej roboty, gdzie wykorzystywano m.in lanolinę oraz wosk pszeli. Prawdziwą rewolucją był XIX wiek. To właśnie wtedy powstało wiele środków do pielęgnacji obuwia nazywanego potocznie "czernidłem". Najpopularniejszym składnikiem tych środków był łój. Głównym ośrodkiem produkcyjnym było Chicago, gdzie aż 82% spożywanego mięsa hodowano w tamtym rejonie. Wiadome więc było, że właśnie stamtąd pozyskiwano łój.
Ciekawostką jest to, że pierwszą pastą, które przypomina te współczesne był produkt marki Kiwi. Produkcja tego środka do konserwacji butów rozpoczęła się w 1904 roku w Australii przez Williama Ramsaya oraz Hamiltona McKellana. Specjalnie opracowana formuła wyprzedziła konkurencję. Pasta Kiwi doskonale konserwowała skórę, nabłyszczała ją i przywraca kolor. Z czasem dodano składniki, które nadawały skórze buta elastyczności i wododporności. Nazwa tego produktu pochodzi od ptaka zamieszkującego Nową Zelandię. Wiele osób uważa, że rozpowszechnienie pasty na całym świecie, w dużym stopniu wypromowało Nową Zelandię i sprawiło, że właśnie ten kraj stale kojarzony jest z tym konkretnym gatunkiem ptaka.
Buty skórzane dopiero pod koniec XIX wieku trafiły do szerszej grupy odbiorców. Wybuch I wojny światowej spowodował bardzo wysoki popyt na produkt do polerowania i czyszczenia produktów ze skóry. Pasta była potrzebna m.in do szybkiej pielęgnacji butów wojskowych, pasków skórzanych i kabur. Duże zapotrzebowanie doprowadziło do rozwoju branży, gdzie zaczęli pojawiać się inni producenci środków do pielęgnacji obuwia.
Pasty do butów – Jak powstaje?
Czy wiesz, że pastę do polerowania obuwia najczęściej wytwarza się w wielkich zbiornikach? Masa jest podgrzewana do odpowiedniej temperatury, przy ciśnieniu dwóch atmosfer. Taki zabieg sprawia, że benzyna wyparuje, a temperatura mieszaniny nie będzie wyższa niż 85 stopni Celsjusza. Początek produkcji rozpoczyna się od topienia wosku w najwyższej dostępnej temperaturze w podgrzewaczu. Następnie dodaje się różne rodzaje wosków i utrzymuje się stałą temperaturę. Kolejnym krokiem jest dodanie emulsji (mieszanka olejów, tłuszczów) oraz wody destylowanej. W momencie, gdy mieszanina osiągnie około 80 stopni, to dodaje się terpentynę z różnymi barwnikami. Ostatnim procesem jest powolne schładzanie mieszaniny i pozostawienie jej do stężenia. Gotowe pasty pakuje się zwykle w płaskie ok. 60 gramowe metalowe puszki.
Jak działają pasty do butów?
Wszystkie pasty do pielęgnacji obuwie swój skład opierają zwykle na recepturach znanych od dziesięcioleci. Zadaniem każdego preparatu jest ochrony skóry, z której wykonano obuwie oraz odpowiednie nasycenie skóry różnymi składnikami odżywczymi. Efekt gładkiej i lśniącej skóry można uzyskać pastując buty nawet raz na dwa tygodnie. Częściej warto używać pasty, gdy buty są narażone na działanie czynników atmosferycznych (zimno, wilgoć). Wówczas pielęgnację pastą warto wzmocnić używając specjalnych wosków oraz nanoprotektorów.
Głównym składnikiem pasty jest wosk i naturalne substancje odpowiadające za odżywienie i nawilżenie skóry. Największą zaletą jest konsystencja – wystarczy odrobina preparatu, aby dokładnie rozprowadzić na całej powierzchni i utworzyć specjalny filtr ochronny. Dodatkowo łatwo uzyskać efekt połysku, który może się utrzymywać przez długi czas. Po nałożeniu pasty warto pozostawić buty na noc aż do całkowitego wyschnięcia preparatu. W niektórych sytuacjach preparat można pozostawić do schnięcia nawet na pół godziny. Efekt będzie jednak mniej spektakularny, ponieważ im twardsza warstwa wosku, tym obuwie łatwiej się poleruje, a efekt utrzymuje się przez dłuższy czas. Pasta do obuwia powstaje dzięki woskowatej emulsji oraz niemieszalnych płynów. Najpopularniejszymi składnikami jest: benzyna lakowa, terpentyna, lanolina, wosk, guma arabska, glikol i barwniki. Lanolina w składzie to substancja, która pozyskiwana jest z runa zwierząt wełnistych (np. owce i kozy). Składnik ten działa jak impregnat i nadaje paście "mazistą" konsystencję. Zastosowanie tego składnika zapobiega wyparowywaniu benzyny aż do momentu wtarcia pasty w powierzchnię skóry.
Jakie pasty do butów warto wybierać?
Wybór odpowiedniego środka do pielęgnacji obuwia powinien być uzależniony od materiału, z którego wykonano buty. Jasne jest, że inna pasta nadaje się do butów zamszowych, a inna np. do obuwia sportowego. Oznacza to, że do:
Skóry licowej – można korzystać z pasty woskowej oraz płynnej. Przed aplikacją preparatu należy dokładnie oczyścić buty wilgotną szmatką i pozostawić do całkowitego wyschnięcia. Złe oczyszczenie buta może spowodować, że kurz i brud wejdzie w powierzchnię skóry i osłabi całą konstrukcję. Po wyschnięciu należy pastę nałożyć na but za pomocą szczoteczki lub szmatki. Po aplikacji but powinien schnąć przez około 15 minut. Na koniec buty można wypolerować miękką szmatką.
Zamszu i nubuku – należy korzystać ze specjalnych szczotek. Do zamszu używa się zwykle gumki w kostce. Nie należy na taki materiał aplikować żadnych tłustych past i impregnatów. Preparaty do zamszu należy używać w sytuacji, gdy chcemy odświeżyć kolor. Preparat należy nałożyć na but pędzlem, gąbką lub szmatką i pozostawiamy do wyschnięcia.
Butów sportowych i trampków – warto korzystać z past posiadających w składzie specjalny silikon. Taki preparat chroni skórę i odświeża kolor. Taki środek sprawdza się zwłaszcza do białych butów, gdzie chroni przed powstawaniem szarego nalotu. Pasty do obuwia sportowego bazują na wosku i olejkach. Najczęściej dostępne są w formie tubki ze specjalnym aplikatorem. Dzięki temu cały proces pastowania jest szybki i prosty.
Kaloszy i gumowego obuwia – są dedykowane specjalne pasty pielęgnacyjne, które dedykowane są obuwiu z gumowymi elementami. Są to preparaty stworzone na bazie specjalnej mieszanki składników, które chronią gumę przez działaniem czynników zewnętrznych i matowieniem koloru. Taki środek dostępny jest w formie sprayu. Wystarczy spryskać buty i pozostawić do wyschnięcia.
Pasty do butów woskowe czy w płynie?
By utrzymać buty w doskonałej kondycji należy je regularnie pastować. Na rynku dostępne są różne preparaty chroniące obuwie przed wieloma czynnikami. Najpopularniejsze pasty występują w formie:
Wosku – wosk jest mocniejszy od środków w płynie. Doskonale zabezpiecza skórę i chronią ją przed nadmiernym pękaniem i działaniem czynników atmosferycznych. Aplikacja nie jest trudna, ale często wymaga nabycia odpowiedniej wprawy. Pasta w wosku długo schnie, ale jest bardzo skuteczna i trwała. Wosk wymaga długiego i dokładnego polerowania.
Płynu - są to delikatniejsze pasty niż te w wosku. Nie wnikają tak głęboko w materiał i nie chronią tak dobrze. Pasta w płynie nie chroni butów przed przemakaniem i zniszczeniem spowodowanym czynnikami zewnętrznymi. Środek do pielęgnacji w płynie nadaje się do wygładzania i nadania połysku. Płynna konsystencja szybciej wysycha, ale musi być częściej nakładana.