Czym jest TEWL? Co ma wspólnego z pielęgnacją skóry? Czy jest pozytywnym zjawiskiem, czy należy się chronić przed TEWL? Zebraliśmy najważniejsze informacje na ten temat, ale najpierw zajmijmy się rozwikłaniem znaczenia tego skrótowca, który dla laików brzmi tajemniczo.
Spis treści:
- Co to jest TEWL?
- Budowa skóry – podstawowe informacje
2.1. Podstawowe warstwy skóry
2.2. Naskórek składa się z - Objawy odwodnienia skóry
3.1. Sygnały, które mówią o odwodnieniu organizmu - Co przyczynia się do zwiększenia przeznaskórkowej utraty wody?
- TEWL a kosmetologia. Jak dbać o optymalny poziom parametru TEWL?
5.1. Składniki zapobiegające nadmiernej utracie wody
5.2. Kosmetyki zmniejszające TEWL
Polecane produkty:
Co to jest TEWL?
TEWL to skrót od słów w języku angielskim oznaczających „transepidermal water loss”, co należy przetłumaczyć na język polski jako “transepidermalna utrata wody”. Posługuje się też często pojęciem przeznaskórkowa utrata wody. Czym jest to zjawisko, jakie ma znaczenie dla skóry i jak możemy się do niego odnieść w naszej codziennej pielęgnacji? Odpowiadamy.
Transepidermalna utrata wody to według definicji Kosmopedii parametr, który określa ilość utraconej wody przez naskórek w określonym czasie wskutek procesu parowania. To parametr, który ma kluczowe znaczenie dla oceny nawilżenia skóry. Im jest wyższy, tym skóra jest bardziej odwodniona i staje się szorstka, przesuszona i skłonna do podrażnień, cienka, mniej elastyczna. Wynika z tego, że ucieczka wody przez naskórek przyczynia się do wszystkiego tego, czego chcemy uniknąć podczas pielęgnacji naszej skóry.
Woda, która opuszcza nasze ciało przez parowanie, to właśnie TEWL. Nie ma w tym procesie niczego złego ani nadzwyczajnego, chociaż rzadko się o tym mówi, ponieważ parowanie przez skórę zachodzi po cichu i niezauważalnie.
Przyjmuje się, że prawidłowa wymiana parowa przez naskórek w ciągu doby wynosi ok. 300 do 400 mililitrów wody. Taka utrata wody przez skórę jest optymalna i nie niesie za sobą zagrażających zdrowiu konsekwencji. Wręcz przeciwnie bez odparowania wody przez naskórek nasze ciało nie byłoby w stanie się dobrze schłodzić podczas upałów, ani porządnie wypocić podczas gorączki, aby zbić temperaturę.
Budowa skóry – podstawowe informacje
Wyjaśniając pojęcie TEWL, należy wziąć pod uwagę budowę skóry. Bez podstawowej wiedzy nie będziemy w stanie dobrze zrozumieć procesu utraty wody przez naskórek. Anatomiczna budowa skóry to skomplikowany temat, dlatego przedstawimy tutaj ogólne informacje, które stanowią zaledwie zalążek wiedzy, ale mogą ułatwić zrozumienie pojęcia TEWL i stanowić bazę do rozwijania swojej wiedzy na temat budowy skóry.
Skóra jest niezwykłym narządem naszego ciała. Pełni wiele istotnych funkcji, m.in. termoregulacyjną, percepcyjną (czuciową), resorpcyjną (posiadającą zdolność wchłaniania substancji aktywnych, m.in. tych zawartych w kosmetykach) i barierową. Nas interesuje właśnie ta ostatnia – barierowa funkcja przejawia się w płaszczu hydrolipidowym, który pokrywa nasz naskórek. To on jest swoistą barierą, ochroną przed działaniem drobnoustrojów i drażniących substancji aktywnych.
- naskórek,
- skóra właściwa (zawiera naczynia krwionośne, receptory, gruczoły potowe i korzenie włosów),
- tkanka podskórna (zawiera komórki tłuszczowe, gruczoły, receptory, naczynia krwionośne i nerwowe oraz włókna).
Naskórek jest najbardziej zewnętrzną częścią skóry i pełni funkcję ochronną. Zawiera budulec włosa – keratynę, która dodatkowo zabezpiecza skórę przed negatywnymi skutkami promieniowania.
- warstwy rogowej, która dzieli się na zbitą i rogowaciejącą, zapobiegającą utracie wody,
- warstwy jasnej, która znajduje się na podeszwach stóp i po zewnętrznej skórze dłoni,
- warstwy ziarnistej, która zbudowana jest z komórek wrzecionowatych, spełniających funkcje ochronne,
- warstwy kolczystej, która jest najgrubsza,
- warstwy podstawnej, która jest umiejscowiona najniżej.
W związku z tematyką tego artykułu najbardziej interesuje nas warstwa rogowa naskórka, która stanowi podstawową tarczę ochronną przed utratą wody. Jak sama nazwa wskazuje tę warstwę skóry, warstwę rogową, tworzą zrogowaciałe komórki naskórka, które złuszczając się, obumierają w cyklu 28 dni (z wiekiem ten proces wydłuża się i zajmuje mniej więcej od 35 – 50 dni). Tak tworzy się miejsce na nowe komórki. Obumierające komórki zawierają keratynę, która chroni skórę przed przedostaniem się w głąb skóry promieniowania czy drażniących substancji chemicznych.
Twoja skóra jest nadwrażliwa? Nie wiesz, jak o nią dbać? Przeczytaj: skóra reaktywna
Objawy odwodnienia skóry
Jak bardzo ważne jest optymalne nawilżenie skóry, jak i nawodnienie całego organizmu, nie trzeba chyba nikomu przypominać. Bez odpowiedniej dawki wody człowiek podupada na zdrowiu, podobnie jak jego największy narząd, którym jest właśnie skóra. To po jej kondycji można najszybciej zauważyć, że organizm jest odwodniony, ponieważ skóra straci sprężystość, staje się wiotka, szorstka i sucha, a jej koloryt nie będzie należał do najzdrowszych. W skórze, która utraciła odpowiedni poziom nawilżenia, nie zachodzą poprawnie procesy syntezy kolagenu i elastyny, dlatego odwodniona skóra szybciej się starzeje, pojawiają się zmarszczki i bruzdy.
Sygnały, które mówią o odwodnieniu organizmu
Gdy wydalamy za dużo wody, także poprzez naskórek, i nie uzupełniamy jej odpowiednio, prędzej czy później pojawią się objawy, które sygnalizują nam niebezpiecznie dla zdrowa i życia odwodnienie.
- Suchość w ustach.
- Wzmożone uczucie pragnienia.
- Ból głowy.
- Ospałość i zmęczenie.
- Drażliwość.
- Gorsze samopoczucie.
- Rzadsze wydalanie moczu.
Co przyczynia się do zwiększenia przeznaskórkowej utraty wody?
Transepidermalna utrata wody to proces fizjologiczny i nie można go powstrzymać, ale można go kontrolować, aby nie dopuścić do odwodnienia skóry, czyli zbyt dużej utraty wody przez naskórek.
Istnieje kilka czynników, które wpływają na wzrost parametru TEWL:
- zaburzona równowaga hydrolipidowa naskórka – często przyczyną osłabienia warstwy ochronnej skóry jest stosowanie zbyt mocnych kosmetyków oczyszczających naskórek. Wybierając produkty do mycia skóry twarzy, starajmy się unikać takich, które zawierają mocne substancje powierzchniowo-czynne, takie jak SLS, czy SLES. To składniki, które potrafią wysuszać i podrażniać delikatną skórę, co przyczynia się do zwiększenia ucieczki wody z naskórka.
- dermatozy skórne – AZS, ŁZS przyczyniają się do zwiększonej utraty wody, ponieważ tarcza ochronna skóry pod postacią płaszcza lipidowego jest osłabiona. W tym przypadku należy szczególnie intensywnie nawilżać i natłuszczać skórę. W pielęgnacji sprawdzą się emolienty, które wygładzają i zmiękczają skórę, wspomagając nawilżanie, ponieważ tworzą na skórze warstwę ochronną, która zapobiega nadmiernej ucieczce wody przez naskórek.
- klimatyzacja – nieczyszczona może być groźna zarówno dla skóry, jak i dla dróg oddechowych. Poza tym zbyt długie przebywanie w zimnej temperaturze wysusza skórę i zaburza produkcję sebum, które jest bardzo przydatne, ponieważ ogranicza TEWL i zabezpiecza skórę przed niekorzystnym wpływem czynników zewnętrznych.
TEWL a kosmetologia. Jak dbać o optymalny poziom parametru TEWL?
TEWL w kosmetologii to bardzo ważny termin, ponieważ od niego zależy dobra kondycja skóry. Skoro już wiemy, że transepidermalna utrata wody jest normalnym procesem, zachodzącym nieustannie w naszym organizmie, i nie można go powstrzymać, co zresztą byłoby wysoce niewskazane, należy się zastanowić, jak w takim razie nie dopuścić, aby fizjologiczna utrata wody przez naskórek nie przeskoczyła skali i nie stała się zagrożeniem dla prawidłowego funkcjonowania skóry.
Najłatwiejszym sposobem na zapobieganie zbyt intensywnemu TEWL jest pielęgnowanie skóry w zbilansowany sposób. Co to oznacza? Podobnie jak dbamy o dietę, dostarczając naszemu organizmowi niezbędne składniki odżywcze ze wszystkich kategorii pożywienia, podobnie jest ze skórą, którą powinniśmy równie pieczołowicie karmić i poić wartościowymi dla niej składnikami.
Jeżeli zauważysz, że twoja skóra staje się przesuszona, podrażniona, reaktywna, prawdopodobnie twoja bariera hydrolipidowa została zaburzona, co przekłada się na to, że skóra traci więcej wody niż powinna. Wprowadzając niektóre substancje aktywne do swojej rutyny pielęgnacyjnej, ograniczysz ucieczkę wody przez naskórek, a tym samym wzmocnisz warstwę hydrolipidową naskórka, uszczelnisz ubytki i zapobiegniesz nadmiernemu TEWL. Poniżej lista.
Składniki zapobiegające nadmiernej utracie wody:
Wśród tych składników znajdziemy zarówno emolienty, jak i humektanty. Emolienty to grupa składników, jak również oddzielna kategoria kosmetyków, które zmiękczają i natłuszczają skórę, tworząc na niej ochronny film, czyli okluzję. Okluzja ma dwojakie zadanie: ogranicza nadmierną utratę wody ze skóry, a po drugie zapewnia idealne warunku składnikom nawilżającym, aby wniknęły w głąb skóry i zaczęły działać od wewnątrz. Dlatego tak często zaleca się łączenie w jednej rutynie pielęgnacyjnej składników nawilżających, tzw. humektantów z emolientami.
Przykład: po aplikacji serum z kwasem hialuronowym lub innym składnikiem nawilżającym i wiążącym cząsteczki wody w głębi skóry, nakładamy warstwę kremu z emolientami, które domykają pielęgnację i zapobiegają ucieczce wody z naskórka.
Oprócz tych podstawowym składników, warto wprowadzić kosmetyki z ceramidami. Ceramidy to lipidy naturalnie występujące w skórze. Między innymi z nich zbudowana jest warstwa naskórka, stanowią tak zwany cement międzykomórkowy. Zbyt mała ich ilość powoduje ubytki i przyczyniają się do nadmiernej utraty wody z naskórka, dlatego należy stosować kosmetyki z ceramidami, ponieważ stoją na straży prawidłowego poziomu wody w naskórku.
Kosmetyki zmniejszające TEWL
Spośród wielu kosmetyków, które zapobiegają nadmiernej utracie wody z naskórka, wybraliśmy kilka z nich, które zawierają pożądane składniki wymienione wyżej. To lista produktów, które przywrócą twojej skórze odpowiedni poziom nawodnienia i jednocześnie zadbają o to, aby parametr TEWL pozostał w normie.
- Bielenda Professional SupremeLab Barrier Renew regenerujący balsam do twarzy i ciała z ceramidami (190 ml) – pochodzi z jednej z najchętniej wybieranych serii kosmetyków z ceramidami. Balsam intensywnie nawilża i odżywia skórę całego ciała. Przeznaczony do kompleksowej pielęgnacji skóry suchej, szorstkiej, odwodnionej, wrażliwej, z oznakami starzenia się. Zawiera ceramidy (trzy rodzaje), które wzmacniają barierę ochronną skóry, uszczelniają ją, zapewniając jędrność i elastyczność. Cholesterol zmniejsza transepidermalną utratę wody, poprawia nawilżenie skóry, zmiękcza ją i wzmacnia naturalne funkcje barierowe skóry. Produkt zawiera również kompleks NMF i olej jojoba.
- Yope Hydro Shot serum z algami Algi + Kwas Hialuronowy (30 ml) – to połączenie dwóch intensywnie nawilżających składników, które wnikając w głąb skóry, nawadniają ją od środka. Serum w postaci esencji zawiera ekstrakty z dziko żyjących roślin, które rozumieją potrzeby skóry, ponieważ są z nią biozgodne. W formule znajdziemy między innymi kompleks alg, które wzmacniają, rozświetlają i wygładzają skórę; kwas hialuronowy, który wiąże cząsteczki wody wewnątrz skóry, zatrzymując wilgoć i zapobiegając nadmiernej przeznaskórkowej utracie wody. Oprócz tego znajdziemy w składzie adaptogeny pod postacią naturalnego prebiotyku dragon fruit, który wzmacnia, nawilża i uelastycznia skórę oraz wodę z alg z wybrzeży Francji. Produkt zawiera 98% składników pochodzenia naturalnego.
- Joik Organic Silky Facial Oil Serum jedwabiste serum olejowe do twarzy (30 ml) – to w 100% naturalne serum do twarzy zostało stworzone na bazie cennych olejów roślinnych, które zapewniają skuteczne nawilżenie, ujędrnienie i odmłodzenie skóry. Produkt szczególnie sprawdzi się w pielęgnacji skóry napiętej, potrzebującej ukojenia, suchej, podrażnionej. Ważną rolę pielęgnacyjną odgrywa tutaj skwalan z oliwek, który jest pochodną skwalenu naturalnie występującego w ludzkim sebum. Skwalan bardzo szybko się wchłania i dogłębnie odżywia skórę, ograniczając do minimum utratę wody. Poprzez swoje działanie przyczynia się do poprawy jędrności skóry. Dodatkowo w składzie serum znajdziemy olejek Sacha Inchi, który wspomaga regenerację skóry, olejek z opuncji figowej, ekstrakt z imbiru, wyciąg z dziurawca zwyczajnego, olejek z drzewa różanego. Wpływ tych wszystkich składników sprawia, że skóra odzyskuje dobrą kondycję, jest odmłodzona, podrażnienia są wyciszone, a cera zyskuje świetlisty wygląd i ujednolicony koloryt.
- BasicLab Esteticus serum z 10% trehalozą 5% peptydem SNAP-8 i małocząsteczkowym kwasem hialuronowym (15 ml) – w postaci mlecznej emulsji działa wielokierunkowo, dzięki zawartości trehalozy, peptydów i kwasu hialuronowego. Każdy z tych składników wspomaga odbudowę bariery hydrolipidowej, dogłębnie nawilża i zapobiega przedwczesnemu starzeniu się skóry. Trehaloza jest odpowiedzialna za utrzymanie optymalnego poziomu nawilżenia skóry, koenzym Q10 i skwalan poprawiają elastyczność skóry, kwas hialuronowy ogranicza ucieczkę wody z organizmu, a niacynamid wspomaga walkę z przebarwieniami i niedoskonałościami cery. Produkt polecany do pielęgnacji skóry suchej, wrażliwej, z przebarwieniami i dojrzałej.
- Eveline Body Care Med+ silnie regenerujący balsam emolientowy do skóry suchej i ekstremalnie suchej (350 ml) – zawiera emolienty, olej konopny, masło shea, pre- i probiotyki, które efektywnie wzmacniają naturalną barierę ochronną skóry, ograniczają TEWL, wspierają naturalny mikrobiom skóry, a także odżywiają i ujędrniają skórę. Produkt idealny do skóry bardzo suchej, szorstkiej, napiętej i podrażnionej.
Jeżeli czujesz, że twoje TEWL jest nadmierne, zauważasz u siebie oznaki odwodnienia skóry, sięgnij po kosmetyki mocno nawilżające i wzmacniające skórę. Pozwól się jej zregenerować, bo nadmierne przesuszenie skóry prowadzi do osłabienia jej naturalnej warstwy ochronnej, która stanowi przeszkodę dla rozwoju patogenów. Dobra kondycja naszego naskórka to poniekąd dobry stan całego organizmu, dlatego warto jest kontrolować utratę wody i dostarczać jej w odpowiedniej dawce zarówno w postaci kosmetyków, jak wody.
Źródła:
TEWL (transepidermalna utrata wody), w: kosmopedia,pl, dostępny: https://www.kosmopedia.org/pojecia/tewl-transepidermalna-utrata-wody/, dostęp 17.08.2022
Polecane produkty:
